حکیم محمد کاظم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز در گذر تاریخ است. حکیم محمدکاظم نیریزی از پزشکان سرشناس و نامی قرن سیزدهم هجری است. وی در نیریز دیده به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود فراگرفت و جهت کسب معلومات بیشتر به سیر و سیاحت پرداخت و در شهرهای بزرگ آن روز در محضر اساتید زمان، مشغول به تحصیل شد و از هر مصاحبتی نکتهای آموخت و از هر گلستانی گلی چید و از هر خرمنی خوشهای برداشت. او...
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز در گذر تاریخ است. حکیم محمدکاظم نیریزی از پزشکان سرشناس و نامی قرن سیزدهم هجری است. وی در نیریز دیده به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود فراگرفت و جهت کسب معلومات بیشتر به سیر و سیاحت پرداخت و در شهرهای بزرگ آن روز در محضر اساتید زمان، مشغول به تحصیل شد و از هر مصاحبتی نکتهای آموخت و از هر گلستانی گلی چید و از هر خرمنی خوشهای برداشت. او...
البصائر فى علم المناظر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
از این اثر با عنوان البصائر فى اختصار تنقیح المناظر نیز یاد شده است . این کتاب همچنان که از نام آن آشکار است، اختصارى است از کتاب تنقیح المناظر ؛ کمالالدین در سبب تألیف این اثر گفته است: «و بعد فلمّا ساعد القدر على بلوغ الامل من اتمام کتاب تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصایر و اسعد الجدّ عند امتطاء صهره الجدّ فاحتوى على خلاصه انظار المحققین و اقتضى حُسن التوفیق ان شرّفه مولانا الامام افضل الانام...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
از این اثر با عنوان البصائر فى اختصار تنقیح المناظر نیز یاد شده است . این کتاب همچنان که از نام آن آشکار است، اختصارى است از کتاب تنقیح المناظر ؛ کمالالدین در سبب تألیف این اثر گفته است: «و بعد فلمّا ساعد القدر على بلوغ الامل من اتمام کتاب تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصایر و اسعد الجدّ عند امتطاء صهره الجدّ فاحتوى على خلاصه انظار المحققین و اقتضى حُسن التوفیق ان شرّفه مولانا الامام افضل الانام...
شرح اصول اقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمهای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمتهایی از آثار ایرن اسکندرانی (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس (حدود ۵۰۰ م.) و...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمهای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمتهایی از آثار ایرن اسکندرانی (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس (حدود ۵۰۰ م.) و...
شرح احوال و زندگانی نورالدین حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین حسینی نیریزی معروف به میرزابزرگ(فرزند شهاب الدین احمد) »
نورالدین فرزند شهابالدین احمد، ملقب به میرزا بزرگ، از خوشنویسانِ قلمِ نسخ که در سده ۱۳ ه. ق. در نیریز میزیسته است. او از خاندانِ معروف سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین نیریزی و پدرِ میر شهابالدین نیریزی، حکیم و فیلسوف سده ۱۳ و ۱۴ ه. ق. است. شرح احوالِ بزرگانِ این خاندان و نیز میر شهابالدین نریزی در فصل نخست گذشت. ظاهراً سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سرانجام در همانجا در ماه شوّال ۱۳۱۳...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین حسینی نیریزی معروف به میرزابزرگ(فرزند شهاب الدین احمد) »
نورالدین فرزند شهابالدین احمد، ملقب به میرزا بزرگ، از خوشنویسانِ قلمِ نسخ که در سده ۱۳ ه. ق. در نیریز میزیسته است. او از خاندانِ معروف سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین نیریزی و پدرِ میر شهابالدین نیریزی، حکیم و فیلسوف سده ۱۳ و ۱۴ ه. ق. است. شرح احوالِ بزرگانِ این خاندان و نیز میر شهابالدین نریزی در فصل نخست گذشت. ظاهراً سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سرانجام در همانجا در ماه شوّال ۱۳۱۳...
شرح احوال و زندگانی محمد حسین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسین نیریزی(فرزند ملامحمدتقی) »
محمدحسین فرزند ملامحمدتقی نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. او در نیریز، در خانوادهای اهل علم و هنر زاده شد. پدرش محمدتقی نیز در شمار خوشنویسانِ عصر خود بود. دانستهها و اطلاعات ما درباره وی، محدود به چند اثری است که از او برجا مانده است. ۱ ـ الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکشاف: این اثر تألیف خضربن عطاءاللّه موصلی (متوفی ۱۰۰۷ ه. ق.)، در شرح شواهد شعری تفسیر الکشاف زمخشری (متوفی ۵۲۸...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسین نیریزی(فرزند ملامحمدتقی) »
محمدحسین فرزند ملامحمدتقی نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. او در نیریز، در خانوادهای اهل علم و هنر زاده شد. پدرش محمدتقی نیز در شمار خوشنویسانِ عصر خود بود. دانستهها و اطلاعات ما درباره وی، محدود به چند اثری است که از او برجا مانده است. ۱ ـ الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکشاف: این اثر تألیف خضربن عطاءاللّه موصلی (متوفی ۱۰۰۷ ه. ق.)، در شرح شواهد شعری تفسیر الکشاف زمخشری (متوفی ۵۲۸...
چند غزل تازه از ساکت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نیریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نیریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نیریزِ عهدِ قاجار، به گواهی گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بودهاند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوانها یا از بین رفتهاند و یا بهاحتمال اندک، در موزهها و کتابخانههای کشور، غبار فراموشی بر...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نیریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نیریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نیریزِ عهدِ قاجار، به گواهی گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بودهاند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوانها یا از بین رفتهاند و یا بهاحتمال اندک، در موزهها و کتابخانههای کشور، غبار فراموشی بر...
نامهی چهارم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از افاضل نوشته سلام علی تلک المعاهد انّها شریعه وردی او مهبّ شمالی(1) بعد، سلام علی ابراهیم انّه اوّاه حلیم(2)، چندی است که از گلزار ابراهیم نسیم خلّتی(3) فرا نمیوزد و سلام مودّتی و پیام محبّتی نمیرسد؛ گویی کریمهی: برداً و سلاماً(4)، از صفحهی خاطر آن عزیز مهربان فراموش است و یا آیهی: ابراهیمالذی وفّی(5) و اِنّ ابراهیمَ کانَ امّهً قانتا(6)، بر مصحف(7) ضمیر گرامی غیر منقوش کَأَنَّ لم یکنْ بینالحَجونِ إِلی الصَّفا أَنیسٌ، وَلم یَسْمُر بمکّه سامِرُ(8) ما...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از افاضل نوشته سلام علی تلک المعاهد انّها شریعه وردی او مهبّ شمالی(1) بعد، سلام علی ابراهیم انّه اوّاه حلیم(2)، چندی است که از گلزار ابراهیم نسیم خلّتی(3) فرا نمیوزد و سلام مودّتی و پیام محبّتی نمیرسد؛ گویی کریمهی: برداً و سلاماً(4)، از صفحهی خاطر آن عزیز مهربان فراموش است و یا آیهی: ابراهیمالذی وفّی(5) و اِنّ ابراهیمَ کانَ امّهً قانتا(6)، بر مصحف(7) ضمیر گرامی غیر منقوش کَأَنَّ لم یکنْ بینالحَجونِ إِلی الصَّفا أَنیسٌ، وَلم یَسْمُر بمکّه سامِرُ(8) ما...
شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزی، ستارهشناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری میزیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیدهاند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستارهشناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانستههای ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است. او درنیریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش میبایست در نیمه اول سده سوم...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزی، ستارهشناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری میزیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیدهاند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستارهشناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانستههای ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است. او درنیریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش میبایست در نیمه اول سده سوم...
نگاهی به زندگی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخشهای دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامهها) شمسالمعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نیریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زندهیاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نیریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگیها...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخشهای دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامهها) شمسالمعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نیریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زندهیاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نیریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگیها...
نامهی هفتم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از افاخم نوشته نفسی فداؤک لا لقدری بل اری اِنَّ الشعیرَ وقایهُ الکافورِ(1) اما بعد هر چند آینه ضمیرِ منیرِ بیضا نظیر(2) که نمودار تجلیّات غیبی و الهامات لاریبی(3) و مظهر عکوس(4) شموس حقایق و مطرح(5) اشعهی دقایق و مَحَطِّ(6) انوار معارف و محل اسرار عوارف مثابه(7) جام جهان نما حاکی از حقایق اشیاء است آیینهی خداست ضمیر منیر دوست اظهار ماجری خود آنجا چه حاجت است هُوَ البَحرُ جوداً والکِرامُ جداول هوالشمس قدرا والملوکُ کواکب(8) نسیم اخلاقش چون باد بهار...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از افاخم نوشته نفسی فداؤک لا لقدری بل اری اِنَّ الشعیرَ وقایهُ الکافورِ(1) اما بعد هر چند آینه ضمیرِ منیرِ بیضا نظیر(2) که نمودار تجلیّات غیبی و الهامات لاریبی(3) و مظهر عکوس(4) شموس حقایق و مطرح(5) اشعهی دقایق و مَحَطِّ(6) انوار معارف و محل اسرار عوارف مثابه(7) جام جهان نما حاکی از حقایق اشیاء است آیینهی خداست ضمیر منیر دوست اظهار ماجری خود آنجا چه حاجت است هُوَ البَحرُ جوداً والکِرامُ جداول هوالشمس قدرا والملوکُ کواکب(8) نسیم اخلاقش چون باد بهار...